Samen sterk voor schoner oppervlaktewater: We zijn op de goede weg!
14-04-2025

Op woensdagavond 26 maart 2025 organiseerde Waterschap Zuiderzeeland de jaarlijkse gewasbeschermingsavond. Een vertrouwd moment waarop toeleveranciers en adviseurs van gewasbeschermingsmiddelen, vertegenwoordigers van de land- en tuinbouwsector, producenten van gewasbeschermingsmiddelen en loonspuitbedrijven samenkomen om de waterkwaliteit en agrarische emissies te bespreken. Ook dit jaar was de opkomst goed met meer dan 30 deelnemers.
Samen werken aan minder middelen in het water
De avond werd afgetrapt door dagelijks bestuurslid (Heemraad) Jo Caris van het waterschap. Hij vertelde over actualiteiten en de naderende deadline van de Kaderrichtlijn Water doelen in 2027. Vervolgens hield Bert van den Bosch, adviseur agrarische emissies bij het waterschap, een presentatie over het meetnet voor gewasbeschermingsmiddelen in het Flevolandse oppervlaktewater en de monitoringsresultaten over 2024. Op veel meetpunten zijn één of meerdere normoverschrijdende stoffen (max. 5 stoffen) gemeten, maar op een totaal van 330 stoffen is dat heel weinig. Over de periode 2015-2024 is een licht dalende trend van het aantal normoverschrijdingen te zien.
We gaan de goede kant op en dat is goed nieuws voor de waterkwaliteit! Het waterschap blijft zich samen met de land- en tuinbouwsector inzetten voor verdere verbetering. We richten ons ook op andere emissiebronnen. Zo wordt in 2025 bij vijf afvalwaterzuiveringsinstallaties extra onderzoek gedaan naar onder andere resten van gewasbeschermingsmiddelen, maar ook naar verschillende andere stoffen. Daarnaast blijft het waterschap zich inzetten op het gebied van voorlichting, advies, toezicht, handhaving en het Actieplan Bodem en Water.
Producent zet in op gebiedsgerichte aanpak
Christy van Beek, werkzaam als duurzaamheidsmanager bij Bayer CropScience, vertelde over hoe Bayer zich inzet op het gebied van een betere waterkwaliteit en emissiebeperking. Bayer heeft informatiekaarten gemaakt van normoverschrijdende stoffen en zijn gewasbeschermingsmiddelen, waarin deze stoffen zitten. Deze kaarten geven inzicht in de bijdrage van de emissieroutes naar het oppervlaktewater. Ook werken ze samen met telers, glastuinders en andere partijen in zes gebieden om de emissies en daarmee normoverschrijdingen te verminderen, waaronder het glastuinbouwgebied in Ens. Daar worden maatregelen genomen die passen bij de locatie en de gebruikte middelen.
Emissiecoaches helpen ondernemers op weg
Vanuit LTO Noord gaf projectleider Ton Kempenaar een toelichting op het project ‘Samen werken aan minder emissie GBM’ op de Zuid-Hollandse Eilanden, in het werkgebied van Waterschap Hollandse Delta. In drie deelgebieden krijgen akkerbouwers en bloembollentelers begeleiding van een emissiecoach. Samen wordt gekeken waar op het erf emissies kunnen ontstaan en welke maatregelen de akkerbouwer of bloembollenteler kan nemen. Het waterschap doet extra metingen naar gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater. De monitoringsresultaten worden na elke meetronde gedeeld met de agrariërs. Het project laat zien dat een snelle terugkoppeling van monitoringsresultaten, bewustwording bij en maatregelen door agrariërs samen zorgen voor verbetering van de waterkwaliteit. Waterschap Zuiderzeeland, LTO Noord en KAVB willen dit concept ook uitrollen in Flevoland.
Gebruikers spelen sleutelrol in verbetering waterkwaliteit
Hoewel de meetcijfers langzaam verbeteren, blijft extra inzet nodig. Zeker om de doelen van de Kaderrichtlijn Water in 2027 zoveel mogelijk te halen en te zorgen dat een effectief middelenpakket beschikbaar blijft voor professioneel gebruik. Gebruikers van gewasbeschermingsmiddelen kunnen het verschil maken door nog bewuster om te gaan met middelengebruik én door hun bedrijfsvoering goed onder de loep te nemen en emissiebeperkende maatregelen te treffen.
Samen blijven we werken aan schoon en gezond oppervlaktewater. Voor nu én voor de toekomst.